بررسی ضرورت های مطالعات میان رشته ای در حوزه علوم انسانی

نویسندگان

مرتضی ابراهیمی

چکیده

تلاش مستمر متفکران علوم انسانی برای ایجاد تعادل میان معتقدات بشر درباره جهان و زندگی از یک سو و جهان بینی از سوی دیگر، نشان می دهد که فاصله ای جدی میان اعتقادات و جهان بینی آنها وجود دارد. هر اندیشه­ای­ هر اندازه متافیزیکی (مجرد)، هر تجربه ای در هر رتبه از شهود، هر منظر و اعتقادی هر قدر درون رشته­ای و فراتاریخی باشد، ناگزیر متأثر از شرایط محیطی ست. یکی از اساسی ترین معضلات علوم انسانی فقدان پارادایم است، که مطالعات میان رشته ای می تواند بخشی از این خلأ را جبران کند. ضرورت مطالعات بین رشته­ای و ترکیب و انسجام رشته های تخصصی در مطالعه یک مسئله واحد یا مسائل متعدد قبل از هر چیز نیازمند تفکر باز و منسجم تحلیلی و همکاری در عمل و اندیشه نخبگان است. روش میان رشته ای معرفتی ست که در قلمرو علم و رشته خاصی نمی گنجد و در مرز محدودی متوقف نمی شود. اندیشمندان علوم انسانی می توانند گام هایی اساسی با تکیه بر نبوغ عقلانی (فلسفی)، توانایی علمی، سابقه درخشان تاریخی و تحول بردارند. زیرا هیچ یک از فعالیت های اجتماعی بشر تک بعدی نیست و تعامل میان رشته های گوناگون علوم انسانی باعث می شود که اندیشمندان در قلمرو علوم بیشتر، موضوعات جدیدی را تعقیب کنند. بنابراین خطاپذیری دانش بشر، ماهیت مکمل سازی، چندتباری بودن دانش و تعهد اخلاقی، ضرورت رویکرد جدی به مطالعات میان رشته ای را در علوم انسانی ایجاب می کند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

نقش و جایگاه مطالعات میان رشته ای در رشد و توسعه علوم انسانی در کشور

یکی از ابزارهایی که می‌تواند در رشد و توسعه تمامی علوم، به‌ویژه علوم انسانی نقش داشته باشد، توسعه مطالعات میان‌رشته‌ای است. در این مقاله تلاش شده است از طریق مصاحبه نیمه‌ساختمند با جمعی از صاحب‌نظران و اندیشمندان کشور و تحلیل محتوای آرای ایشان به این پرسش پاسخ داده شود که از نظر خبرگان، مهم‌ترین عوامل و موانع رشد علوم انسانی در ایران چیست و توسعه مطالعات میان‌رشته‌ای‌ در رشد علوم انسانی چه نقش ...

متن کامل

نوآوری در مطالعات میان رشته ای در حوزه علوم انسانی در ایران؛ مطالعه موردی دانشگاه امام صادق (ع)

دانشگاه امام صادق (ع) به عنوان یک دانشگاه غیردولتی در سال 1361 و با هدف تلفیق میان شاخه های مشخصی از علوم انسانی با معارف و علوم اسلامی تأسیس شد. در این مقاله تجربة نوین دانشگاه امام صادق (ع) در طراحی و تأسیس نسل جدیدی از رویکرد آکادمیک در مطالعات میان رشته ای در نظام آموزش عالی در ایران مورد بررسی قرار می گیرد. مقاله ضمن ارزیابی عملکرد دانشگاه در نیل به اهداف اعلامی و مطلوبش در گسترش مرزهای عل...

متن کامل

ماهیت رویکرد میان رشته ای در حوزه علوم انسانی با تأکید بر اندیشه های هابرماس

مطالعات میان رشته ای نوعی از علوم است که پس از نمایان شدن ناتوانی و کاستی های تخصصی شدن علم ضرورت یافته است. از این جهت می توان گفت وجود تخصص گرایی، از جمله دلایل تمایل به میان رشته ای در عصر حاضر است؛ عصری که انسان ها با مسائل پیچیده و چند بعدی روبرو هستند و برای حل آنها نیاز به برخورداری از مفاهیم و روش های چند رویکردی و میان رشته ای دارند. هدف از مقاله حاضر، بررسی ماهیت دانش و به تبع آن، تحل...

متن کامل

زبانشناسی و مطالعات میان رشته ای

زبان، به تعبیری، غریزه ای است که در علوعم شنأختی از آن به "عضو ذهنی ، یک استعداد یا" یک شیوه " تعبیر می شود، مهارتی پیچیده، تخصصی است که به طور همزمان از ابتدای تولد انسان، بدون هیچ تلاش أگاهانه یا آموزش صوری و رسمی، درو جود کودک حضور دارد. از آنجا که این امر با دانش رو ان شناسی و اعصاب شناختی تعامل دارد، برای دانش پژوهان علوم انسانیواجد اهمیت بسیار است." زبان " بدو ن به کارگیری آگاهی از من...

متن کامل

بررسی ضرورت‌های مطالعات میان‌رشته‌ای در حوزه علوم انسانی

تلاش مستمر متفکران علوم انسانی برای ایجاد تعادل میان معتقدات بشر درباره جهان و زندگی از یک سو و جهان‌بینی از سوی دیگر، نشان می‌دهد که فاصله‌ای جدی میان اعتقادات و جهان‌بینی آنها وجود دارد. هر اندیشه­ای­ هر اندازه متافیزیکی (مجرد)، هر تجربه‌ای در هر رتبه از شهود، هر منظر و اعتقادی هر قدر درون‌رشته­ای و فراتاریخی باشد، ناگزیر متأثر از شرایط محیطی‌ست. یکی از اساسی‌ترین معضلات علوم انسانی فقدان پار...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
مطالعات میان رشته ای در علوم انسانی

ناشر: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم تحقیقات و فناوری

ISSN 2008-4611

دوره 6

شماره 22 2014

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023